O przedawnieniu roszczeń konsumentów, czyli wyrok TSUE z dnia 22 kwietnia 2021 r. (C-485/19)

Paweł Kawarski        21 maja 2021        Komentarze (0)

Trybunał Sprawiedliwości w kolejnym wyroku w sprawie C-485/19 interpretował stosowanie zasady skuteczności prawa unijnego, oraz art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy 93/13, w odpowiedzi na pytania Sądu Okręgowego w Preszowie, Słowacja:

1) Czy art. 47 [Karty Praw Podstawowych UE] i dorozumiane prawo konsumenta do skutecznego środka ochrony prawnej należy interpretować w ten sposób, że jest z nimi sprzeczny przepis § 107 ust. 2 [słowackiego kodeksu cywilnego] dotyczący przedawnienia prawa konsumenta w obiektywnym terminie trzech lat, zgodnie z którym prawo konsumenta do zwrotu świadczenia wynikającego z nieuczciwego warunku umownego ulega przedawnieniu także wtedy, gdy sam konsument nie jest w stanie dokonać oceny nieuczciwego warunku umownego, a termin przedawnienia upływa również w sytuacji, gdy konsument nie był świadomy nieuczciwego charakteru warunku umownego?

Trybunał Sprawiedliwości doszedł do konkluzji, że termin przedawnienia nie może rozpocząć biegu przed uzyskaniem przez konsumenta wiedzy o nieuczciwym (niedozwolonym) charakterze postanowienia umownego, które jest źródłem bezpodstawnego wzbogacenia po stronie przedsiębiorcy.

Trybunał zauważył, w szczególności:

(61) Jak wynika bowiem z wyjaśnień udzielonych przez sąd odsyłający, w szczególności w odniesieniu do jego pytania pierwszego, przewidziany w § 107 ust. 2 kodeksu cywilnego trzyletni termin rozpoczyna bieg od dnia, w którym nastąpiło bezpodstawne wzbogacenie, a uprawnienie do wniesienia powództwa się przedawnia nawet w wypadku, gdy konsument nie jest w stanie sam ocenić, czy warunek umowny ma nieuczciwy charakter lub nie miał świadomości nieuczciwego charakteru takiego warunku.

(64) W konsekwencji należy uznać, że zasady proceduralne takie jak będące przedmiotem postępowania głównego – które wymagają by konsument wytoczył powództwo w terminie trzech lat od dnia, w którym nastąpiło bezpodstawne wzbogacenie, w sytuacji gdy do takiego wzbogacenia może dojść w trakcie wykonywania umowy przez okres o znacznej długości – czynią nadmiernie utrudnionym korzystanie z praw przyznanych konsumentowi przez dyrektywę 93/13 lub przez dyrektywę 2008/48, naruszając tym samym zasadę skuteczności (zob. analogicznie wyroki: z dnia 9 lipca 2020 r., Raiffeisen Bank i BRD Groupe Société Générale, C-698/18 i C-699/18, EU:C:2020:537, pkt 67 i 75, z dnia 16 lipca 2020 r., Caixabank i Banco Bilbao Vizcaya Argentaria, C-224/19 i C-259/19, EU:C:2020:578, pkt 91).

(66) Mając na uwadze całość powyższych rozważań na pytanie pierwsze należy udzielić odpowiedzi, zgodnie z którą zasadę skuteczności należy interpretować w ten sposób, że stoi ona na przeszkodzie krajowemu uregulowaniu przewidującemu, że wytoczone przez konsumenta powództwo o zwrot kwot nienależnie wypłaconych na podstawie nieuczciwych warunków umownych w rozumieniu dyrektywy 93/13 lub warunków sprzecznych z wymogami dyrektywy 2008/48 podlega trzyletniemu terminowi przedawnienia rozpoczynającemu bieg w dniu, w którym nastąpiło bezpodstawne wzbogacenie.

Na tej podstawie Trybunał orzekł:

1) Zasadę skuteczności należy interpretować w ten sposób, że stoi ona na przeszkodzie krajowemu uregulowaniu przewidującemu, że wytoczone przez konsumenta powództwo o zwrot kwot nienależnie wypłaconych na podstawie nieuczciwych warunków umownych w rozumieniu dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich lub warunków sprzecznych z wymogami dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady 87/102/EWG podlega trzyletniemu terminowi przedawnienia rozpoczynającemu bieg w dniu, w którym nastąpiło bezpodstawne wzbogacenie.

Relacja Rzecznika Finansowego:

Uzasadniając swoje stanowisko Trybunał odwołał do fundamentalnego założenia, że konsumenci znajdują się w gorszym położeniu niż przedsiębiorca, zarówno pod względem możliwości negocjacyjnych, jak i ze względu na stopień poinformowania oraz że możliwe jest, iż konsumenci nie mają świadomości zakresu przysługujących im praw wynikających z dyrektywy 93/13 lub z dyrektywy 2008/48 lub ich nie rozumieją (zob. podobnie wyroki: z dnia 9 lipca 2020 r., Raiffeisen Bank i BRD Groupe Société Générale, C-698/18 i C-699/18, EU:C:2020:537, pkt 65 –67, z dnia 16 lipca 2020 r., Caixabank i Banco Bilbao Vizcaya Argentaria, C-224/19 i C-259/19, EU:C:2020:578, pkt 90 i przytoczone tam orzecznictwo).

Relacja prasowa:

Przedawnienie roszczeń kredytobiorcy – ważny wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE

Jeżeli chcesz skorzystać z pomocy prawnej, zapraszam Cię do kontaktu:

tel.: +48 600 042 143e-mail: pawel@kawarski.com

{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }

Dodaj komentarz

Poprzedni wpis:

Następny wpis: