W nawiązaniu do notatki z 15 września 2016 r. „Postępowanie przed Rzecznikiem Finansowym” chciałbym zasygnalizować Czytelnikom, że 10 stycznia 2017 r. wejdzie w życie ustawa z dnia 26 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich.
Ustawa ma zastosowanie do rozwiązywania sporów konsumenckich, czyli sporów wynikających z umowy zawartej między konsumentem a przedsiębiorcą. Ustawę stosuje się do rozwiązywania sporów między konsumentem mającym miejsce zamieszkania na terenie RP, lub innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, a przedsiębiorcą mającym siedzibę na terytorium RP.
Pozasądowe rozwiązywanie sporów konsumenckich należeć będzie do tzw. „podmiotów uprawnionych” po uzyskaniu przez nie wpisu do „rejestru podmiotów uprawnionych do prowadzenia postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich” prowadzonego przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Jedną z instytucji ustawowo upoważnionych do pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich jest Rzecznik Finansowy (art. 35a ust. 2 ustawy).
Ustawa o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich nakłada na przedsiębiorców nowe obowiązki informacyjne.
Przedsiębiorca, który zobowiązał się lub jest obowiązany na podstawie odrębnych przepisów (np., instytucja finansowa na podstawie ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym) do korzystania z pozasądowego rozwiązywania sporów z konsumentami, ma obowiązek poinformować konsumentów o właściwym podmiocie uprawnionym (tu: o Rzeczniku Finansowym). Informacja ta powinna obejmować co najmniej adres strony internetowej podmiotu uprawnionego, i jest udostępniana w sposób zrozumiały i łatwo dostępny dla konsumenta, w tym: (1) na stronie internetowej przedsiębiorcy, jeżeli przedsiębiorca taką prowadzi; (2) we wzorcach umów zawieranych z konsumentami, o ile przedsiębiorca takie stosuje (art. 31).
W przypadku, gdy w następstwie złożonej przez konsumenta reklamacji spór nie został rozwiązany, obowiązkiem przedsiębiorcy jest przekazanie na papierze lub trwałym nośniku oświadczenia o:
(a) zamiarze wystąpienia z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich albo zgodzie na udział w takim postępowaniu, albo
(b) odmowie wzięcia udziału w takim postępowaniu. Brak oświadczenia będzie równoznaczny z wyrażeniem przez przedsiębiorcę zgody na taką procedurę (art. 32).
Wszczęcie postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich następuje na wniosek konsumenta, jednak regulamin podmiotu uprawnionego może zezwalać na wszczęcie procedury na wniosek przedsiębiorcy. Datą wszczęcia postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich jest dzień doręczenia podmiotowi uprawnionemu przedmiotowego wniosku spełniającego wymagania, o których mowa w art. 33 ust. 2 (wniosek zawiera co najmniej oznaczenie stron, dokładnie określone żądanie, wskazanie rodzaju postępowania, o którym mowa w art. 3, zgodnie z wyborem wnioskodawcy, oraz jego podpis).
Należy zwrócić szczególną uwagę na art. 36 ustawy, który stanowi, że wszczęcie postępowania w sprawie pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich przerywa bieg przedawnienia roszczenia będącego przedmiotem sporu.
Przepis ten stanowi istotną nowość. Dotychczas kredytobiorcy mieli dylemat – uzyskanie opinii Rzecznika Finansowego w sprawie sporu z instytucja finansową było i jest ważne na drodze do uzyskania rozstrzygnięcia, lecz nie przerywał on biegu przedawnienia roszczenia. W tym celu należało co najmniej złożyć wniosek o przeprowadzenie postępowania pojednawczego w rozumieniu art. 184 k.p.c. Od dnia 10 stycznia 2017 r. ten dylemat traci rację bytu. W związku z tym warto rozważyć czy wniosku o zawezwanie do próby ugodowej nie zastąpić wnioskiem o wszczęcie postępowania przez Rzecznika Finansowego.
Omawiana ustawa wprowadziła kilka zmian do ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym modyfikując oprowadzone przez Rzecznika postępowanie.
Do najistotniejszych nowości należy zawężenie zakresu wniosku o wszczęcie postępowania do w ten sposób, że wnioskodawca może wnosić o:
(1) umożliwienie zbliżenia stanowiska stron w celu rozwiązania sporu przez jego strony, lub
(2) przedstawienia stronom propozycji rozwiązania sporu (art. 36 ust. 2).
Oznacza to, że Rzecznik Finansowy nie ma uprawnienia do rozstrzygnięcia sporu i narzucenia stronom jego rozwiązania, o czym mowa w art. 3 pkt 3) ustawy o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich .
W konsekwencji znowelizowana ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego doprecyzowała obowiązek Rzecznika w postępowaniu. Poza dotychczasowym zapoznaniem podmiotu rynku finansowego z roszczeniem klienta, przedstawieniem stronom postępowania przepisów prawa, Rzecznik „podejmuje działania mające na celu umożliwienie zbliżenia stanowisk stron w celu rozwiązania sporu przez jego strony lub przedstawia stronom propozycję rozwiązania sporu” (art. 39).
Nie uległ zmianie art. 40, na mocy którego w przypadku braku polubownego zakończenia postępowania, Rzecznik sporządza opinię, w której należy zawrzeć w szczególności ocenę prawną stanu faktycznego w przedmiotowym postępowaniu. Zniesiono termin 14 dni na sporządzenie protokołu z przebiegu postępowania (art. 41).
Na koniec poddaję uwadze interesujący przepis art. 39a, który stanowi, że strony oraz inne osoby biorące udział w postępowaniu są obowiązane zachować w tajemnicy wszelkie informacje uzyskane w jego trakcie. Trudno bowiem mówić o zachowaniu w tajemnicy informacji uzyskanych w toku postępowania przed Rzecznikiem w sytuacji, gdy konsument (kredytobiorca) z góry zakłada przedłożenie opinii wydanej przez Rzecznika co najmniej w toku postępowania sądowego prowadzonego w przypadku nierozwiązania sporu.
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }